Adaptogeny to tajemniczo brzmiąca nazwa, pod którą kryją się zarówno same rośliny, jak i substancje w nich zawarte. Cechą, która wyróżnia adaptogeny jest ich szerokie działanie na cały organizm. Rośliny wykorzystywane są w medycynie i ziołolecznictwie, mają dobroczynny wpływ na zdrowie i samopoczucie. Kiedy warto je stosować? Które adaptogeny są najcenniejsze dla ludzkiego zdrowia?
Jakie działanie mają adaptogeny?
Działanie adaptogenów znane jest od wieków, wywodzą się z medycyny Dalekiego Wschodu, ale szybko rozpowszechniły się na całym świecie. To rośliny, które wykazują korzystne działanie zarówno na zdrowie, jak i samopoczucie. Cechy, które wyróżniają adaptogeny to: brak toksyczności, działanie holistyczne na cały organizm, przywracanie organizmu do naturalnej równowagi. Badania dowodzą, że są antidotum na wszechobecny stres, pomagają koić nerwy, mają działanie uspokajające. Zioła adaptogenne dodają energii, poprawiają kondycję, pomagają uporać się z codziennymi problemami. Są doskonałym środkiem na poprawę odporności, wzmocnienia naturalnych sił organizmu oraz przywrócenie fizjologicznej równowagi. Liczne badania potwierdzają, że adaptogeny:
- chronią wątrobę,
- pomagają utrzymać prawidłowy poziom cukru we krwi,
- wspomagają metabolizm organizmu,
- zmniejszają ryzyko wystąpienia miażdżycy,
- wspierają pracę układu immunologicznego,
- poprawiają płodność oraz podnoszą libido.
Najbardziej znane zioła adaptogenne to: ashwagandha, różeniec górski, cytryniec chiński, bakopa drobnolistna, traganek, żeń-szeń syberyjski, tulsi, guarana oraz MACA.
Dla kogo przeznaczone są zioła adaptogenne?
Adaptogeny to rośliny, które mogą stosować wszyscy, którzy są narażeni na skutki stresu, osoby zmęczone, pozbawione energii. To doskonały środek dla sportowców i osób aktywnych fizycznie, ponieważ zioła zwiększają wydolność i wytrzymałość organizmu. Są dużym wsparciem dla osób uczących się, skutecznie poprawiają pamięć, koncentrację, wspierają naturalne funkcje poznawcze. To również dobry wybór dla osób starszych, rośliny pomagają dłużej zachować młodość i sprawność umysłową. Zioła nie mają skutków ubocznych, ale są osoby, które muszą zachować ostrożność i skonsultować z lekarzem stosowanie adaptogenów. Do grupy tej należą kobiety w ciąży, karmiące piersią, osoby przewlekle chore oraz przyjmujące określone leki.
Ashwagandha – zioło o niezwykłych właściwościach
Ashwagandha to najbardziej znane i dobrze przebadane zioło adaptagenne. Znana jest już z czasów antycznych, a od 2017 roku podbija serca Polaków. Ma ponadprzeciętne właściwości, zapewnia wsparcie, jakiego potrzebuje dany organizm. Ashwagandga, tak jak pozostałe adaptogeny w zależności od potrzeby spowalnia lub stymuluje procesy zachodzące w organizmie. Warto ją stosować w okresie stresu, zmęczenia, spadku energii czy problemów z koncentracją. Główne działanie, jakie wykazuje to:
- wspieranie funkcjonowania mózgu,
- wspieranie systemu odpornościowego,
- wspieranie leczenia chorób autoimmunologicznych, dotyczących tarczycy, nadnerczy, skóry, czy jelit,
- obniżenie poziomu cholesterolu,
- zwiększanie siły i stymulowanie wzrost masy mięśniowej przy jednoczesnej redukcji tkanki tłuszczowej,
- wspieranie gospodarki hormonalnej u kobiet,
- łagodzenie objawów depresji,
- dodawanie energii i witalności,
- redukowanie stresu, stanów lękowych i bezsenności,
- stabilizowanie poziomu kortyzolu,
- optymalizowanie poziom cukru we krwi,
- wspomaganie terapii nowotworów.
Ashwagandhę można ją kupić w formie kapsułek, w proszku lub w płynie. Suplement należy stosować przez ok. 6 miesięcy, po tym czasie warto zrobić miesięczną przerwę. Pierwsze efekty są już widoczne po kilku dniach od rozpoczęcia terapii.
Badania nad roślinami adaptogennymi
Badania nad skutecznością adaptogenów trwają od wielu lat. Pierwsze prace badawcze zaczęły się w latach czterdziestych XX wieku, kiedy rosyjscy naukowcy zaczęli szukać substancji wzmacniających dla żołnierzy, robotników i sportowców. Badacze wzięli pod lupę ponad 4000 roślin, z których 12 gatunków wykazało niezwykłe właściwości. Ich działanie opierało się na zwiększeniu zdolności przystosowawczych w obliczu trudnych warunków otoczenia. Kolejne analizy potwierdziły, że adaptogeny regulują wydzielanie hormonów, które są odpowiedzialne za stres i poczucie równowagi psychicznej, a to z kolei wpływa na dobre samopoczucie oraz ogólne zdrowie. Naukowcy odkryli, że regularne stosowanie ziół adaptogennych poprawia pamięć, obniża poziom cukrów we krwi oraz poprawia odporność organizmu. Takie właściwości wykazuje m.in. ashwagandha. Inne badania udowodniły, że stosowanie adaptogenów zmniejsza uczucie zmęczenia i lęku oraz redukuje inne symptomy stresu takie jak np. bezsenność. Badania nad żeń-szeniem pokazały, że roślina ma korzystny wpływ na funkcje poznawcze mózgu, w tym na pamięć. W latach 60-tych badacze m.in. Lazarev i Brekhma opublikowali setki badań naukowych na temat właściwości i działania różnych adaptogenów. Zioła zostały zarekomendowane jako suplementy dla załóg statków kosmicznych. Pomagały lepiej znosić zmęczenie oraz zmiany w atmosferze gazowej statku kosmicznego. Zaczęły być polecane sportowcom i olimpijczykom, ponieważ doskonale poprawiają wydolność całego organizmu. Obecnie można znaleźć ponad 800 niezależnych badań dotyczących samych adaptogenów oraz tysiące badań dotyczących poszczególnych roślin. Działanie adaptogenów potwierdzają nie tylko badania naukowe, ale również opinie osób, które stosują zioła. Recenzje można znaleźć na blogach czy w social mediach np. tutaj VeganBanda. W prasie i internecie jest wiele artykułów, pisanych przez osoby, którym adaptogeny pomogły uporać się ze stresem i odmieniły ich życie.
Zioła adaptogenne to doskonała alternatywa do kawy i innych środków pobudzających. W przeciwieństwie do kofeiny nie uzależniają, a korzystnie działają na cały organizm. Są doskonale przebadane, dlatego ich stosowanie jest bezpieczne. Warto samemu przekonać się, jak dużą siłę mają adaptogeny i dołączyć do grona osób, które poznały ich niezwykłe działanie.